Battambang

Miasto w zachodniej Kambodży nad rzeką Stung Sangker i stolica prowincji o tej samej nazwie, słynaca z najżyźniejszych ziem w kraju. Do niedawna drugie, a obecnie prawdopodobnie trzecie pod względem wielkości miasto w kraju (ok. 200 tys. mieszkańców). Ważny ośrodek przemysłowy, a dzięki linii kolejowej zbudowanej w latach 1928-32, która połączyła Battambang z Phnom Penh i Tajlandią, miasto stało się jednym z głównych ośrodków eksportowych ryżu i płodów rolnych. Battambang słynie z pięknej kolonialnej architektury.

Od XIX wieku prowincja Battambang jest terenem spornym między Kambodżą a Tajlandią i kilkakrotnie zmieniała właściciela. W roku 1867 rządzący w Indochinach Francuzi przekazali kontrolę nad nią Tajom. Podpisano traktat, w którym królowie Tajlandii zrzekli się pretensji do khmerskiego tronu w zamian za przekazanie im prowincji Battambang i Siem Riep. Miasto Battambang liczyło wówczas ok. 3 tys. mieszkańców. Pod panowaniem Tajów zostało ono rozbudowane. W 1907 roku prowincja wróciła do Kambodży na mocy nowego traktatu, który tajski król Czulalongkorn (Rama V) zawarł z królem Sisovathem dzięki naciskom Francji. We wrześniu 1940 roku Tajlandia zażądała ponownego oddania jej spornych terenów i wystosowała w tej sprawie ultimatum do francuskiego rządu w Indochinach. Odrzucenie ultimatum spowodowało wybuch wojny. 1 grudnia 1940 roku wojska tajskie zaatakowały granice Kambodży i już w styczniu zajęły graniczne prowincje Siem Riep i Battambang. Pod naciskiem Japonii 9 maja 1941 roku podpisano porozumienie pokojowe w Tokio, na mocy którego Francja ponownie oddała Tajlandii sporne tereny. Nie na długo. Tuż po zakończeniu II wojny światowej w 1947 roku obie  prowincje wróciły ostatecznie do Kambodży.

W latach 70-tych Battambang liczył ok. 200 tys. mieszkańców. W okresie rządów Czerwonych Khmerów (1975-79) w kwietniu 1975 roku został wysiedlony, tak jak inne miasta w kraju, ale potem stał się dużym ośrodkiem przemysłowym. Dzięki pomocy chińskiej i północno-koreańskiej w Battambangu uruchomiono miedzy innymi cukrownię, fabrykę worków jutowych, zakłady tekstylne i młyny zbożowe. W czasie wojny domowej w latach 80-tych wokół Battambangu toczyły się krwawe walki. W Battambangu mieszkał i pracował jako artysta malarz Vann Nath - jeden z siedmiu więźniów, którzy pod rządami Czerwonych Khmerów przeżyli więzienie S-21 w Phnom Penh.

Dziś Battambang próbuje zaistnieć na turystycznej mapie Kambodży. Turyści przyjeżdżają zobaczyć piękną kolonialną architekturę, sporą farmę krokodyli i przejechać się bambusową koleją. W okolicy można ponad to zwiedzić kilka ciekawych miejsc przyrodniczych oraz stare świątynie khmerskie. Z roku na rok do Battambangu przyjeżdża coraz więcej obcokrajowców. Mimo to na pewno jeszcze przez jakiś czas zachowa on atmosferę miasta, w którym tętniące życiem ulice i malownicze targi pozwalają zobaczyć nieskomercjalizowane życie miejskie w Kambodży.

Najważniejsze miejsca do zobaczenia: architektura kolonialna na nabrzeżu rzeki Stung Sangker, stary dworzec kolejowy i stacja bambusowej kolejki, hala targowa w Centrum i targ rybny.

Pozostałe miejsca: Rezydencja Gubernatora, muzeum, świątynie khmerskie w okolicy miasta.

Zalecany minimalny czas pobytu: 1 dzień.

Tekst: Jarosław Poniewiera

Literatura:

Fröberg Idling P., Uśmiech Pol Pota, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2010 Jelonek A., Kambodża („Historia Państw XX wieku”), Wydawnictwa TRIO, Warszawa 2008