Image
Dawne miasto położone w strefie Wzgórz Golan u stóp góry Hermon na terenach zabranych Syrii przez Izrael w 1967 roku. Jego pozostałości wchodzą obecnie w skład Rezerwatu Przyrodniczego Banias, który obejmuje źródłowe obszary Jordanu. Według ewangelistów św. Mateusza i św. Marka w okolicy Cezarei Filipowej Chrystus przepowiedział św. Piotrowi, że zostanie on najważniejszym z apostołów (Mt 16,13 ; Mk 8,27).
Obszar Cezarei Filipowej od czasów starożytnych cieszył się wielkim zainteresowaniem, ponieważ znajduje się tam jedno z głównych źródeł Jordanu. Jest to potok, który dawniej wypływał z wielkiej skalnej groty. Trzęsienie ziemi spowodowało, że obecnie woda wypływa ze źródła znacznie poniżej groty. W bliskim otoczeniu groty zachowały się ciekawe ślady starożytnej świątyni, która była miejscem kultu greckiego bożka natury Pana. Pozostało po niej jedynie pięć nisz wykutych w skalnej ścianie po prawej (wschodniej) stronie wejścia do jaskini oraz nazwa rezerwatu Banias, będąca arabskim zniekształceniem greckiej nazwy Paneas. Ponadto z czasów hellenistycznych pochodzą inskrypcje poświęconej górskiej nimfie Echo, bogu Diaponowi zakochanemu w muzyce oraz kapłanowi Galeriusowi. Jaskinia Banias ma ok. 15 metrów wysokości i 20 szerokości. Czasem, w zależności od ilości wody w źródle Banias, na dnie jaskini pojawia się woda. Prawdopodobnie stąd właśnie dawniej wypływał potok, ale po katastrofalnym obsunięciu gruntu, źródło znalazło swe ujście u stóp jaskini. Często można tu zobaczyć górskie kozice, odpoczywające na okolicznych skałach, gołębie skalne, gnieżdżące się w głębi jaskini oraz skalne kowaliki, przylatujące aż z góry Hermon. Wielką przyjemność sprawia spacer po zielonej i zacienionej drzewami okolicy Cezarei Filipowej.
Nazwę „Cezarea Filipowa” zawdzięczamy synowi Heroda Wielkiego Filipowi, który otrzymał to miejsce od ojca i uczynił je swoją główną siedzibą. W 70 roku po Chr. wódz rzymskich legionów Tytus świętował tu zdobycie Jerozolimy i mordował ludzi wziętych do niewoli: „Tutaj zginęło wielu jeńców – jedni rzuceni dzikim zwierzętom, drudzy zmuszeni walczyć ze sobą dużymi gromadami” (Józef Flawiusz, Wojna żydowska 7,24). W okolicy jest wiele budowli wzniesionych przez krzyżowców, którzy w XII w. silnie ufortyfikowali miasto.
Transkrypcja. Miasto występuje pod różnymi nazwami: Banias, Cezarea Filipowa, Kisarion, Neronia, Balinas. Obecnie najczęściej używana jest nazwa Banias.
Najważniejsze miejsca do zobaczenia: grota Pana nad źródłem Jordanu, resztki budowli Heroda Wielkiego i Filipa, budowle miasta krzyżowców (cytadela, dwie wieże, dwie bramy miejskie i młyn wodny). Pozostałe miejsca: grób muzułmańskiego świętego Weli el-Khader’a ponad grotą Pana. Zalecany
minimalny czas pobytu: 1,5 godziny.
Tekst: Krystyna Słoczyńska i Jarosław Poniewiera
Zdjęcie: Maciej Kołodziejczyk
Literatura:
Baldi D., W Ojczyźnie Chrystusa. Przewodnik po Ziemi Świętej, Biblioteka Franciszkańska, Kraków – Asyż 1993
Murphy-O’Connor J., Przewodnik po Ziemi Świętej, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1996
Shkolnik Y., Hermon Stream. Nature Reserve Banias, The Israel Nature and Parks Authority
Image
